09 Dieta w nadciśnieniu tętniczym (niskosodowa)
Celem diety jest znaczne ograniczenie sodu. Podaje się 1-3 g soli kuchennej (zbadano, iż dorosły Polak spożywa 15 g soli dziennie). Również należy wykluczyć przyprawy, zupy i sosy z dodatkiem glutaminianu sodu. Sól kuchenną należy zastąpić solą potasową i przyprawami-majerankiem, bazylią, estragonem, zieloną pietruszką, koperkiem, sokiem z cytryny, czosnkiem (wpływa na obniżenie ciśnienia).
Nie zaleca się produktów bogatych w sód: słone paluszki, chipsy, chrupki, krakersy, wędzone mięso, wędliny, produkty marynowane, warzywa konserwowe, konserwy, żywność typu „Fast Food”, instant, hamburgery, zapiekanki, pizza.
Należy ograniczyć energię do 1700-2000 kcal (7113-8368 kJ) ponieważ wpływa to korzystnie na obniżenie ciśnienia.
Zachodzi potrzeba ograniczenia tłuszczy, zwłaszcza nasyconych do 25% dobowego pokrycia energetycznego. Zastąpić kwasy tłuszczowe nasycone (tłuszcze i produkty pochodzenia zwierzęcego) wielo- i jedno- nienasyconymi kwasami tłuszczowymi.
Oleje są najzdrowszymi tłuszczami, zawierają bowiem mało kwasów tł. nasyconych, a dużo więcej nienasyconych. Stosunek kwasów tł. nasyconych do wielonienasyconych do jednonienasyconych to 0,7: 0,8: 1,5. Olej rzepakowy i oliwka z oliwek dostarczają głównie jednonienasycony kwas oleinowy, natomiast niezbędne nienasycone kwasy tł. znajdują się w olejach: słonecznikowym, sojowym, kukurydzianym, z zarodków pszennych, sojowym, rzepakowym (najlepiej dodawać na surowo do gotowych potraw).
Cennymi produktami są również orzechy włoskie, migdały, ziarna np. słonecznika (źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych, wit. E, selenu).
Jedząc 2-3 razy w tygodniu tłuste ryby morskie dostarczy się kwasów wielonienasyconych
omega- 3.
Białko podaje się w ilości 1g/kg mc. Z produktów białkowych warto wybierać zawierające wapń produkty mleczne (chude) i produkty sojowe.
Dieta bogatobiałkowa podnosi ciśnienie, natomiast dieta bogatowęglowodanowa je obniża.
Z produktów bogatych w węglowodany korzystnie jest wybierać pełnoziarniste produkty zbożowe.
Należy zwiększyć spożycie owoców i warzyw w postaci surowej, zwłaszcza bogatych w potas: banany, brzoskwinie, czarne porzeczki, brukselka, czosnek, pietruszka- nać, szpinak, pomidory, ziemniaki, suche nasiona roślin strączkowych (groch, fasola, soja) oraz otręby pszenne będące dobrym źródłem potasu.
Zaleca się spożywać płatki i otręby owsiane zawierające błonnik rozpuszczalny, który wpływa na zmniejszenie stężenia cholesterolu i glukozy we krwi.
Zwiększyć należy podaż witamin C, E, beta karotenu, antyoksydantów. Korzystne jest spożywanie aronii, żurawiny, winogron, owoców cytrusowych, kakao.
Z diety wykluczyć napoje podnoszące ciśnienie: kawę naturalną, mocną herbatę, alkohol.
Słodycze należy ograniczyć, ponieważ zazwyczaj są nośnikiem „pustych kalorii”.
Zaleca się pokarmy lekkostrawne, gotowane, duszone, pieczone bez tłuszczu w folii lub pergaminie, nie zalegające długo w żołądku, nie powodujące wzdęć.